تحلیل انتقادی استعاره سالمندی در کتب درسی مقطع آموزش ابتدایی ایران |
کد مقاله : 1682-5THEEPCK (R1) |
نویسندگان |
فریدون تقی پور *1، داود ابراهیم پور2، صمد صباغ3، محمود علمی3 1دانشجوی دکتری جامعه شناسی مسائل اجتماعی ایران، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تبریز، تبریز، ایران. 2استادیار گروه علوم اجتماعی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تبریز، تبریز، ایران (نویسنده مسئول). 3استادیار گروه علوم اجتماعی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تبریز، تبریز، ایران. |
چکیده مقاله |
سالمندی مهمترین پدیده مردم شناختی و جمعیت شناختی قرن بیست و یکم می باشد. با توجه به این مسئله هدف این پژوهش تحلیل انتقادی استعاره سالمندی ایران در کتب درسی مقطع آموزش ابتدایی است. روش پژوهش با رویکرد کیفی از نوع تحلیل مضمون است. جامعه آماری پژوهش را 27 کتاب مقطع ابتدایی به عنوان سند پژوهشی با اعتبارسنجی 10 مصاحبه نیمه ساختاریافته از خبرگان با معیار درون گنجی تشکیل داده که با روش نمونهگیری از نوع نظری هدفمند انجام یافت. برای سنجش اعتبار پژوهش، از روش آزمونـ بازآزمون استفاده شده است و نتایج این دو کدگذاری با بهرهگیری از روش هولستی، 91/0 به دست آمد. تحلیل دادهها نیز با بهرهگیری از نرمافزار کیفی MAXQDA انجام شد. یافته های پژوهش نشان می دهد که استعاره های «پیری به مثابه گنج» و «پیری به مثابه رنج» استعاره های غالب سالمندی ایران می باشد. که با خود ایدئولوژی های اجتماع گماینشافت (خانواده گسترده، همبستگی عمیق، ارزشمند بودن تجربه) و جامعه گزلشافت (خانواده هسته ای، فردگرایی، روحیه حسابگرانه، سکولاریسم) را تقویت می کنند. در کتابهای درسی ابتدایی استعاره گنج سالمندی حاکم است و سالمند به عنوان پیر دانا و خردمند بازنمایی شده است ولی به اندازه کافی به موضوع سالمند در خانواده پرداخته نشده و نگرشهای منفی یا سطحی نسبت به سالمندان به ویژه در بین دانشآموزان وجود دارد توجه به تجارب و دانایی سالمندان، تغییر تصورات نادرست از آنها و ارتقاء آگاهی نسبت به چالشها و توانمندیهای این گروه سنی از جمله مواردی است که میتواند در متون درسی مورد توجه قرار گیرد. |
کلیدواژه ها |
سالمند – استعاره – پیری به مثابه گنج – پیری به مثابه رنج – آموزش ابتدایی |
وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی |